Ngày nay, ngày càng nhiều người lựa chọn thực hiện việc trồng nấm bào ngư tại nhà để đảm bảo nguồn nguyên liệu sạch và ngon miệng cho gia đình. Bạn có thể thực hiện quy trình này từ phôi hoặc trồng trong thùng xốp tùy thuộc vào điều kiện thực tế. Hãy cùng namviet43.com tìm hiểu chi tiết cách trồng nấm bào ngư tại nhà trong bài viết này nhé!
Tổng Quan Về Nấm Bào Ngư
Nấm bào ngư, còn được biết đến với các tên gọi như nấm trắng, nấm sò, nấm dai, có tên khoa học là Pleurotus ostreatus, thuộc họ Pleurotaceae, là một loại nấm phổ biến được trồng rộng rãi tại Việt Nam do chứa nhiều chất dinh dưỡng có lợi cho sức khỏe.
Nấm bào ngư có hình dạng phễu lệch, mũ nấm xoè với đỉnh nhẹ lõm, và phía dưới mũ nấm có lớp tơ mỏng. Nấm sò thường mọc thành cụm hoặc hiếm khi mọc riêng lẻ.
Hiện nay, có hai loại nấm bào ngư phổ biến là nấm bào ngư xám và nấm bào ngư trắng, giúp người trồng có sự linh hoạt trong lựa chọn theo nhu cầu. Nấm bào ngư xám thích ứng với nhiệt độ từ 15 đến 20 độ C, trong khi loại trắng chịu được nhiệt độ từ 20 đến 30 độ C.
Để đảm bảo quá trình chọn giống và trồng nấm bào ngư diễn ra thuận lợi, cần duy trì độ ẩm từ 65 đến 70%, độ ẩm không khí từ 85 đến 90%. Ánh sáng và độ thông thoáng cũng cần được kiểm soát ở mức vừa phải. Đối với đất trồng, độ pH nên duy trì ở mức 7.
Vậy làm thế nào để trồng nấm bào ngư tại nhà? Mọi chi tiết về cách trồng nấm bào ngư sẽ được chia sẻ chi tiết trong phần thông tin dưới đây.
Điều Kiện Phát Triển Của Nấm Bào Ngư
Không cần phải lo lắng về chi phí cho nguyên liệu và không gian trồng, vì phương pháp trồng nấm bào ngư tại nhà là một quy trình đơn giản. Quá trình này trải qua nhiều giai đoạn, mỗi giai đoạn đòi hỏi điều kiện môi trường khác nhau. Chi tiết như sau:
- Chất nền dinh dưỡng: Mỗi loại nấm đều yêu cầu một chất nền đặc biệt, và quan trọng nhất là phải lựa chọn chất nền phù hợp với loại nấm. Đối với nấm bào ngư, bạn chỉ cần sử dụng chất nền gồm rơm rạ, mùn cưa, bã cà phê và bìa cứng để tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của cây nấm.
- Nhiệt độ lý tưởng từ 20 – 24 độ C: Nhiệt độ chơi một vai trò quan trọng trong quá trình phát triển của nấm. Nếu nhiệt độ thấp, quá trình phát triển sẽ chậm lại, và ngược lại, nhiệt độ quá cao có thể làm tăng tốc độ phát triển và tăng khả năng bị nhiễm bẩn.
- Trao đổi không khí và lưu thông không khí: Tương tự như con người, cây nấm cũng cần khả năng thở, do đó, cần đặt túi trồng ở nơi thoáng mát để tối ưu hóa quá trình trao đổi và lưu thông không khí.
- Ánh sáng hạn chế hoặc yếu: Giữ cây nấm ở trong bóng tối giúp ngăn chặn sự phát triển quá mạnh và tăng cường khả năng chống lại các vấn đề sớm. Tuy nhiên, điều này không đồng nghĩa với việc đặt cây nấm trong điều kiện hoàn toàn tối, bạn có thể đặt chúng trong tủ, hộp hoặc phòng có ánh sáng yếu.
- Ánh sáng gián tiếp: Trái ngược với nhiều loại cây ưa sáng trực tiếp, cây nấm không yêu cầu ánh sáng mặt trời trực tiếp. Chúng chỉ cần ánh sáng gián tiếp để hấp thụ chất dinh dưỡng từ môi trường xung quanh. Vì vậy, bạn có thể đặt cây nấm gần cửa sổ hoặc nơi có bóng râm để tránh tình trạng khô hanh khi chúng tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng mặt trời.
- Độ ẩm cao: Độ ẩm lý tưởng trong giai đoạn này là khoảng 80 – 95%. Trong trường hợp môi trường quá khô, bạn có thể phun nước lên cây nấm khoảng 2 lần mỗi ngày và sử dụng lều chống ẩm làm từ túi nhựa để duy trì độ ẩm.
- Nhiệt độ tối ưu: Cây nấm phát triển tốt nhất ở nhiệt độ khoảng 10 – 25 độ C. Vì vậy, chúng rất phù hợp để trồng trong nhà, nơi mà nhiệt độ có thể dễ dàng kiểm soát.
- Trao đổi không khí trong lành: Cây nấm cần môi trường thoáng đãng để phát triển. Việc đặt cây nấm ở nơi thoáng đãng sẽ giúp tối ưu hóa quá trình trao đổi không khí và lưu thông không khí, giúp cây nấm phát triển mạnh mẽ hơn.
Cách Trồng Nấm Bào Ngư Từ Phôi
Bước 1: Mua phôi giống nấm tại các cửa hàng chuyên bán cây giống và sản phẩm nông nghiệp.
Bước 2: Chia đều nguyên liệu trồng nấm và đặt chúng vào từng túi nilon. Gập đáy túi vuông góc và đặt lớp rơm vào đáy, đảm bảo ép chặt xuống đáy túi với độ dày khoảng 5cm.
Bước 3: Rải phôi nấm xung quanh túi nilon, đồng thời ép sát phôi ra ngoài thành túi.
Bước 4: Thêm lớp rơm tiếp theo và rải phôi tương tự cho đến khi có đủ 4 lớp. Ở lớp rơm cuối cùng, đặt phôi lên trên mặt rơm và nhét miếng bông gòn vào vùng tròn nhỏ trên miệng túi, sau đó cột chặt miệng túi.
Lưu ý: Mỗi lớp rơm trong túi nilon có độ dày khoảng 5-7cm và mỗi túi nilon cấy khoảng 50g giống nấm.
Bước 5: Bảo quản cây nấm trong điều kiện phù hợp với từng giai đoạn. Kiểm tra sau khoảng 25 ngày để đảm bảo cây nấm bắt đầu phát triển. Mở nút thắt miệng túi nilon và rạch từ 6-8 vết mỗi túi để cây nấm có thể phát triển, nhưng cần tránh rạch đáy hoặc miệng bịch. Trong thời gian này, phun sương từ 4-6 lần cho mỗi túi nấm.
Bước 6: Thu hoạch khi tai nấm đạt đường kính từ 3-5 cm. Sau khi hái, chờ vài tiếng trước khi tưới nước. Sau khi thu hoạch, đợi khoảng 1 tuần để cây nấm phát triển ra tán mới.
Cách Trồng Nấm Bào Ngư Trong Thùng Xốp
Tương tự như việc trồng nấm bào ngư bằng phôi, việc mua phôi nấm là bước khởi đầu quan trọng.
Bước 1: Chọn vị trí trồng nấm trong nhà phù hợp, đặt chú ý đến những nơi có độ ẩm cao, tránh ánh sáng trực tiếp. Thường thì những địa điểm lý tưởng là gầm cầu thang hoặc phòng tắm không sử dụng.
Sau đó, chọn thùng xốp có độ cao ít nhất 40cm, đục lỗ xung quanh để tạo thoáng và dùng miếng nilon hoặc áo mưa cũ để che giữ độ ẩm.
Bước 2: Đặt phôi nấm đã chạy kín tơ vào thùng, xếp chồng lên nhau và tháo bỏ bông gòn ở miệng phôi.
Bước 3: Sử dụng bình xịt phun sương để tưới nấm, tập trung vào thân nấm, tránh tưới vào miệng nấm, và đảm bảo tưới đủ nước để duy trì độ ẩm.
Bước 4: Khi cây nấm bắt đầu mọc lên, có thể tưới nước vào tai nấm để thúc đẩy sự phát triển. Trong những ngày nắng nóng, có thể thêm vài viên đá vào để làm giảm nhiệt độ trong thùng xốp. Khi không tưới, đậy miếng nilon để giữ độ ẩm.
Bước 5: Sau khoảng 10 ngày, thu hoạch nấm để tránh việc nấm già và mất chất dinh dưỡng. Khi thu hoạch, nắm sát cổ nấm và nhẹ nhàng lắc để rút chùm nấm ra. Đợi thêm 1 tuần trước khi chăm sóc để chuẩn bị cho đợt thu hoạch kế tiếp.
Chăm Sóc Nấm Bào Ngư
Cách chăm sóc nấm bào ngư không quá phức tạp khi bạn tuân thủ các yếu tố sau:
Tưới Nước
Sau khi rạch bịch, chỉ cần tưới nước để duy trì độ ẩm. Từ sau khi rạch bịch đến 4-6 ngày, bạn có thể tưới nước bên ngoài túi. Sử dụng phương pháp tưới sương mù với lượng nước ít, nhưng kéo dài thời gian tưới để đảm bảo bề mặt mũ nấm luôn duy trì một lớp nước đọng.
Ánh Sáng Và Môi Trường
Trong giai đoạn phát triển, cung cấp ánh sáng vừa phải. Môi trường xung quanh cần thoáng mát, với ánh sáng mặt trời không trực tiếp và không quá chói lọi.
Quản Lý Thời Điểm Thu Hoạch
Vì nấm bào ngư thường mọc thành cụm, quá trình thu hoạch diễn ra rất nhanh chóng. Để đạt được năng suất và chất lượng cao nhất, hãy thu hoạch vào đúng độ tuổi. Có thể thực hiện thu hoạch vào hai buổi trong ngày, vào sáng và chiều tối, để đảm bảo tận dụng tối đa thời điểm thuận lợi.
Thu Hoạch Nấm Bào Ngư
Khi thực hiện việc thu hoạch nấm bào ngư, hãy quan tâm đến những điều sau để đảm bảo quá trình thu hoạch diễn ra đúng cách và không gây hỏng hóc cho nấm:
- Làm sạch tay trước khi thu hoạch nấm, nếu sử dụng tay không hoặc có thể đeo găng tay để đảm bảo vệ sinh.
- Để thu hoạch những chùm nấm có hình dạng tròn trịa, thịt chắc, và hương vị ngon nhất, hãy chọn những chùm nấm có tai nấm đạt kích thước khoảng 5-6 cm.
- Dàn trải quá trình thu hoạch nấm thành 3-4 lần trong ngày để thu hái những chùm nấm có kích thước và chất lượng tốt nhất.
- Điều này giúp đảm bảo rằng nấm được thu hoạch ở thời điểm phù hợp.
- Vệ sinh kỹ phần gốc nấm còn lại sau khi thu hoạch để ngăn chặn sự lây nhiễm bệnh. Tránh tưới nước ngay sau khi thu hoạch nấm để tránh tình trạng thối phôi nấm còn lại trong túi.
- Đóng nắp bịch phôi để bảo quản sau mỗi đợt thu hoạch. Sau khoảng 7-10 ngày, mở nắp để tiếp tục thu hoạch nấm. Điều này giúp duy trì chu kỳ thu hoạch và đảm bảo nấm phát triển mạnh mẽ. Cách nhau giữa các đợt thu hoạch nên là 15-25 ngày.
Kết Luận
Cách trồng nấm bào ngư tại nhà không chỉ đơn giản mà còn mang lại nguồn thực phẩm sạch, giàu chất dinh dưỡng. Việc này không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe mà còn là một hoạt động thú vị và hữu ích cho gia đình. Hãy thử ngay và trải nghiệm sự hài lòng khi tự tay trồng và thu hoạch nấm bào ngư tại nhà. Chúc bạn thành công trong việc thực hiện và đem lại nguồn thu nhập cao từ việc trồng nấm bào ngư.
