Nấm bào ngư, một loại nấm quen thuộc và phổ biến, không chỉ là một thực phẩm được ưa chuộng mà còn mang lại nhiều giá trị dinh dưỡng. Trồng nấm bào ngư không đòi hỏi chi phí lớn, nhưng lại đem lại lợi nhuận ổn định. Với tính dễ ăn, dễ trồng và dễ bán, nấm bào ngư trở thành sự lựa chọn lý tưởng cho những người muốn khởi nghiệp và làm giàu. Trong bài viết này, namviet43.com sẽ chia sẻ đến bạn đọc chi tiết cách dựng trại nấm bào ngư.
Thiết Kế Trại Nấm Bào Ngư Cơ Bản
Để tạo điều kiện cho sự phát triển của cây nấm bào ngư, các yếu tố quan trọng như độ ẩm, nhiệt độ, và môi trường chung cần được quan tâm và duy trì. Dưới đây là một số quy tắc và lưu ý cần tuân theo khi xây dựng trại nấm bào ngư:
Nền Trại
- Đảm bảo nền trại cao ráo để tránh ngập lụt khi mưa lớn.
- Tránh sạt lún bằng cách chọn đất khô nhanh và thiết kế nền móng chắc chắn.
Vị Trí Trại
- Tránh đặt gần các khu vực chăn nuôi để ngăn chặn ô nhiễm.
- Kiểm tra nguồn nước để đảm bảo không chứa phèn, sắt, hoặc chất độc, và độ pH từ 5.5 trở lên.
Điều Kiện Môi Trường
- Đảm bảo độ ẩm môi trường trong khoảng 60 – 90%.
- Giữ nhiệt độ trong trại ổn định từ 25 – 32°C.
- Cung cấp ánh sáng vừa đủ mà không tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời.
Lợp Trại Và Nền Đất
- Lợp trại bằng vật liệu như tôn sáng hoặc ngói để giữ độ ẩm và nhiệt độ.
- Nền trại có thể là xi măng hoặc đá với cát bên dưới để đảm bảo sự sạch sẽ và giữ ẩm.
Bảo Vệ Trại
- Giăng bạt kín xung quanh trại để tránh gió.
- Dùng lưới để ngăn chặn sự xâm nhập của côn trùng.
Tái Sử Dụng Cơ Sở Vật Chất
Việc sử dụng lại kho xưởng hoặc chuồng trại để tạo trại nấm bào ngư mang đến ưu điểm lớn nhất là giảm thiểu thời gian và chi phí xây dựng, chỉ cần điều chỉnh một số yếu tố để phù hợp với môi trường sống của nấm bào ngư là có thể bắt đầu quá trình trồng nấm.
Tuy nhiên, việc tận dụng kho xưởng cũ cũng đi kèm với một số nhược điểm, như nền kho xưởng thường được tráng xi măng và mái lợp bằng tôn, gây nhiệt độ trong trại tăng lên đặc biệt vào mùa nắng.
Trước khi bắt đầu quá trình trồng nấm, cần chú ý đến các vấn đề sau:
Hàn Kệ Phôi Nấm
Sử dụng kết cấu đã có sẵn để hàn kệ chứa phôi nấm, giúp tối ưu hóa quy trình trồng và giảm thời gian và chi phí sửa lại kho xưởng.
Cải Thiện Cách Nhiệt
Sử dụng vật liệu cách nhiệt như xốp cách nhiệt, giấy cách nhiệt để lót trần nhà, giảm hơi nóng lan xuống trại và duy trì nhiệt độ, độ ẩm phù hợp.
Tưới Nền Thường Xuyên
Vì nền xi măng không giữ độ ẩm tốt như nền đất, cần thường xuyên tưới nền để duy trì độ ẩm cho cây nấm.
Thiết Kế Thông Thoáng
Đảm bảo trại thông thoáng gió bằng cách mở cửa sổ hoặc sử dụng lưới lan che để ngăn gió trực tiếp vào nấm.
Kệ Phôi Nấm Di Động
Thiết kế kệ phôi nấm đơn giản, có thể thêm bánh xe để dễ di chuyển, đặc biệt là trên nền trại làm bằng xi măng. Đồng thời, thêm lớp chống gỉ để gia tăng tuổi thọ của kệ.
Tóm lại, việc xây dựng trại nấm bào ngư từ kho xưởng cũ đòi hỏi sự linh hoạt và chú ý đến các yếu tố quan trọng để tối ưu hóa hiệu suất và giảm thiểu chi phí.
Quy Mô Xây Dựng Trại Nấm Bào Ngư
Để xác định cách xây dựng trại trồng nấm phù hợp, chúng ta nên xem xét theo quy mô cụ thể:
Dưới 1000 bịch:
- Mô hình này thường được áp dụng cho trồng nghiên cứu, hoặc sử dụng trong gia đình.
- Không cần phức tạp với giàn trại, chỉ cần hàn kệ và đặt nấm lên.
- Có thể đặt trong nhà với diện tích khoảng 5m2 là đủ.
Dưới 5000 bịch:
- Tương tự như mô hình dưới 1000 bịch, được sử dụng để trồng thử nghiệm.
- Cần hàn kệ và có thể đặt trong những phòng trống hoặc nhà nuôi gia súc không sử dụng, như chuồng heo, trại gà.
- Yêu cầu diện tích khoảng 25 – 35m2.
10000 bịch trở lên:
- Áp dụng cho quy mô lớn hơn với số lượng nấm nhiều.
- Sử dụng nhà kho hoặc chuồng nuôi gia súc không sử dụng.
- Điều này cho phép trồng trên 10000 phôi với diện tích khoảng 60m2 trở lên.
Chú ý rằng hiện nay, không sử dụng phương pháp rạch bịch ở thân phôi mà thay vào đó là phương pháp cho nấm ra cổ phôi và có nắp đậy. Ưu điểm của phương pháp này là tiết kiệm diện tích nuôi trồng và cho phép kiểm soát thời điểm nấm ra một cách linh hoạt.
Xây Dựng Trại Nấm Bào Ngư Mới
Chi Phí Vật Liệu
Chi phí dao động từ 30 – 40 triệu đồng tùy thuộc vào giá vật liệu và công lao động từng vùng miền.
- Vật liệu sắt hộp mạ kẽm
- Sắt V3, V5
- Sắt hộp vuông
- Mái: Dừa hoặc tôn
- Bạt và lưới đen
- Dây treo
- Bê tông để đổ móng
Tiêu Chuẩn
- Nền đất và mái lá (hoặc mái tôn cách nhiệt là lựa chọn hợp lý hơn).
- Giàn trại 2 mái chữ A.
- Bạt và lưới đen xung quanh trại.
- Treo bịch trên dây để tiết kiệm diện tích.
- Nên ưu tiên tính kiên cố và bền vững với thời gian. Mỗi bịch có trọng lượng khoảng 1,2 – 1,4kg, nên khi làm dây treo, cần tính toán để đảm bảo chịu được trọng lượng của tất cả các bịch khi treo lên giàn.
Không nhất thiết phải lợp lá, có thể sử dụng tôn (tận dụng tôn cũ nếu có) để tiết kiệm chi phí, vì nấm bào ngư xám có khả năng chịu nhiệt tương đối tốt.
Kích Thước
- Trung bình, để chứa 10.000 phôi, cần khoảng 50m2 trở lên, nhưng nên lựa chọn diện tích 60m2 đổ lên, với 70m2 sẽ thoải mái hơn.
- Diện tích 60m2 = Ngang 6m x Dài 10m.
- Chiều cao: 2,5m từ mặt đất đến nơi buộc dây (đà ngang và đà dọc xuống mặt đất).
- Xếp 20 hàng bịch chiều ngang, mỗi hàng cách nhau 1m.
- Mỗi hàng bịch có 40 dây (khoảng cách giữa các dây 13 – 15cm, dây thắt lại cách mặt đất 20cm, tức là bịch thấp nhất cách đất 20cm).
- Một dây treo có thể treo 12 > 15 bịch (trung bình 12 – 14 bịch).
Kích thước bề ngang và chiều dài của trại tùy thuộc vào điều kiện cụ thể tại từng địa điểm, vì vậy cần điều chỉnh để bố trí dây treo một cách phù hợp.
Thưng Bạt Và Lưới Đen
- Bạt sáng màu được thưng xung quanh trại từ mái trở xuống mặt đất.
- Sử dụng lưới đen (lưới lan) kết hợp với lớp bạt bên ngoài (với mục đích gió mạnh không làm rách bạt và tạo kín đáo để giảm xâm nhập côn trùng). Có thể linh hoạt với việc treo hoặc không treo lưới lan.
- Lưới đen hoặc lưới mùng thưng được đặt ngay trên mái chữ A tại chỗ hở hai đầu trại. Không nên sử dụng bạt để tránh tình trạng hầm hơi. Mục đích của việc này là tạo sự thông thoáng để nấm có đủ ôxy, từ đó giúp quá trình phát triển của nấm diễn ra tốt hơn.
Xử Lý Giàn Trước Khi Nuôi Trồng
Nếu xung quanh trại có nhiều cây trồng, nên mua thuốc trừ sâu sinh học và pha theo hướng dẫn nồng độ trên bao bì. Xịt xung quanh trại vài ngày trước khi bắt đầu nuôi trồng để thuốc bay hết. Sau đó, sử dụng vôi bột rắc xung quanh trại và trên nền, sau đó rửa sạch bằng nước.
Bảo Trì
Khi giàn trại được làm theo chuẩn, công việc chăm sóc nấm trở nên thuận lợi. Tuy nhiên, sau một khoảng thời gian sử dụng, có những bộ phận sẽ xuống cấp.
Đối diện với việc nhận biết, dây treo phôi khoảng 2 – 3 năm (tùy thuộc vào mật độ sử dụng, có khi có thể đến 4 -5 năm nếu dây tốt) sẽ cần thay mới hoặc trong quá trình sử dụng có thể có một số dây bị hỏng, cần thay thế ngay. Dây treo phôi có giá thành rẻ và thời gian sử dụng lâu dài, giúp tiết kiệm chi phí bảo dưỡng.
Mái trại nếu làm bằng tôn cách nhiệt thì ít hư hại, nhưng nếu sử dụng giàn lá, sau khoảng 3 – 5 năm (tùy thuộc vào môi trường khí hậu), mái trại cần phải được thay mới. Tuy chi phí thay mới có mức trung bình, nhưng thời gian sử dụng từ 3 – 5 năm sẽ đảm bảo hiệu suất của trại.
Kết Luận
Dựa vào các điều kiện thực tế và cơ sở vật chất khác nhau, trại nấm bào ngư có thể được thiết kế thành nhiều kiểu khác nhau, tùy thuộc vào yếu tố địa phương và tài nguyên có sẵn. Không cần phải quá công phu trong việc áp đặt tiêu chuẩn cho trại, quan trọng là tiết kiệm thời gian và chi phí, đồng thời giữ sức khỏe để xử lý các vấn đề khác.
Lưu ý rằng khi xây dựng trại nấm bào ngư bằng mái tôn và sử dụng kệ để phôi, có khả năng sẽ gặp vấn đề bịch có nước vàng. Điều này có thể xuất phát từ thiết kế trại không hoàn hảo, nên cần kiểm tra và điều chỉnh thiết kế để giải quyết vấn đề này.
Ngoài ra, mọi người nên tham khảo thêm về các loại bệnh trên nấm bào ngư để có thêm kinh nghiệm và biết cách xử lý khi gặp phải vấn đề.
Khi có ý định trồng nấm, nên tận dụng cơ hội đi thực tế và thăm một số trại để nắm bắt mô hình, cách xây dựng trại, nguồn cung phôi, chi phí trồng nấm bào ngư, và lợi nhuận kỳ vọng. Điều này giúp bạn hình dung rõ hơn và có cái nhìn trực quan hơn so với việc chỉ đọc thông tin trên mạng.
Chúc bạn xây dựng trại nấm bào ngư thành công và có thu nhập tốt nhé!
